เมื่อจะวางแผนการเงินเพื่อเกษียณ หรือสร้าง Financial model ในการประเมินธุรกิจ ก็มักจะถูกทักว่า “เฮ้ย ลืมเงินเฟ้อไปหรือเปล่า?!” ซึ่งบางทีเราก็ลืม หรือไม่ ก็ไม่รู้ว่าจะใช้ตัวเลขไหนดี ก็เลยขอนำตัวเลขเงินเฟ้อมาให้เป็นข้อมูลประกอบการวางแผนซะเลย

แต่ก่อนจะไปดูตัวเลข ขออธิบายก่อนว่า ตัวเลขอัตราเงินเฟ้อในประเทศไทย ถูกรวบรวบข้อมูล คำนวณ และเผยแพร่โดยกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งตัวเลขของเดือนก่อนจะประกาศทุกวันทำการแรกของเดือนปัจจุบัน (นับว่าเป็นการประมวลผลที่เร็วมากกก) อย่างตัวเลขล่าสุดที่มี ณ เวลานี้ ก็คือของเดือนมีนาคม 2561  โดยอัตราเงินเฟ้อแบ่งเป็น 2 ประเภทคือ

1. อัตราเงินเฟ้อพื้นฐาน (Core Inflation) ซึ่งในการคำนวณ จะไม่รวมการเปลี่ยนแปลงราคาพลังงานและอาหารสด จึงทำให้ Core Inflation มีความผันผวนน้อยกว่าเงินเฟ้ออีกประเภท
2. อัตราเงินเฟ้อทั่วไป (Headline Inflation หรือบางทีเรียกสั้น ๆ ว่า Inflation) ซึ่งจะรวมการเปลี่ยนแปลงราคาของสินค้าและบริการทุกประเภท จึงทำให้ Headline Inflation มีความผันผวนมากกว่า

(ภาพรวมระยะยาว)

(4 ปีล่าสุด)

นอกจากนั้นหลายคนมักจะสงสัยว่า ทำไมข้าวของแถวบ้านแพงขึ้น แต่เงินเฟ้อต่ำติดดินจังฟะ ก็ต้องอธิบายว่า

ในการคำนวณอัตราเงินเฟ้อ จะใช้สินค้าและบริการ 422 รายการ มาคำนวณร่วมกันแบบถ่วงน้ำหนัก

คือไม่ใช่ทุกรายการจะมีน้ำหนักเท่ากัน ซึ่งทางกระทรวงพาณิชย์มีการแบ่งเป็นหมวดหมู่ไว้ดังนี้

พอเข้าใจเรื่องที่มาและการคำนวณไปแล้ว ก็ได้เวลาเข้าเรื่องของเราจริง ๆ ว่าตัวเลขอัตราเงินเฟ้อของประเทศไทยเป็นอย่างไร

1. อัตราเงินเฟ้อพื้นฐาน

• ตัวเลขล่าสุด ณ มีนาคม 2561 คือ 0.63% ต่อปี (ราคาสินค้าและบริการ เพิ่มขึ้น 0.63% จากเดือนมีนาคม 2560 หรือที่เรียกว่า Year-on-Year Comparison)
• เฉลี่ยแบบ Exponential (ให้น้ำหนักกับข้อมูลใหม่มากกว่าข้อมูลเก่า) ย้อนหลัง 5 ปี (60 เดือน) คือ 0.93% ต่อปี
• เฉลี่ยย้อนหลัง 10 ปี (120 เดือน) คือ 1.19% ต่อปี
• เฉลี่ยย้อนหลัง 15 ปี (180 เดือน) คือ 1.44% ต่อปี

2. อัตราเงินเฟ้อทั่วไป

• ตัวเลขล่าสุด ณ มีนาคม 2561 คือ 0.79% ต่อปี (ขยับขึ้นจาก 0.42% ต่อปีในเดือนก่อนหน้า)
• เฉลี่ยย้อนหลัง 5 ปี (60 เดือน) คือ 0.87% ต่อปี
• เฉลี่ยย้อนหลัง 10 ปี (120 เดือน) คือ 1.54% ต่อปี
• เฉลี่ยย้อนหลัง 15 ปี (180 เดือน) คือ 1.99% ต่อปี

ก็เท่ากับว่า หากจะใช้ตัวเลขค่าเฉลี่ยระยะยาวที่สุดที่มีข้อมูลและครอบคลุมสินค้าและบริการทุกชนิดแล้วละก็ ขอสรุปให้ชัด ๆ ว่า

อัตราเงินเฟ้อโดยเฉลี่ยในระยะยาวของประเทศไทยคือ 1.99% ต่อปี

หรือใครคิดว่าค่าเฉลี่ยย้อนหลัง 15 ปีมันนานไป ไม่สะท้อนภาวะปัจจุบันอีกต่อไป จะใช้ตัวเลขย้อนหลังที่สั้นกว่านั้นคือ 0.87% หรือ 1.54% ต่อปี ก็ตามสะดวก

ทีนี้พอเรารู้ตัวเลขอัตราเงินเฟ้อในระยะยาวแล้ว ก็สามารถเอาไปใช้เป็นพื้นฐานในการคำนวณได้หลากหลายแล้ว ไม่ว่าจะเป็น การประมาณการณ์ราคาสินค้าและบริการที่จะเพิ่มขึ้นในอนาคต หรือการกำหนดอัตราผลตอบแทนขั้นต่ำจากการลงทุนที่จะเอาชนะเงินเฟ้อได้ ซึ่งตามตัวเลขนี้ก็คือ ต้องไม่น้อยกว่า 1.99% ต่อปี

แหล่งข้อมูล
• กระทรวงพาณิชย์ 1 และ 2
• บริการเอสเพน โดย ThaiQuest

สอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับการคำนวณตัวเลขอัตราเงินเฟ้อ
• สำนักดัชนีเศรษฐกิจการค้า กระทรวงพานิชย์ โทร 02-507-7000